آمريکا و انتخابات سال ۲۰۰۴،
____________________
ح. راهجو

امسال سال انتخابات رياست جمهورى آمريکا است و در اين کشور تقريبا تمام روزنامه‌ها و مجلات بزرگ و کوچک، محلّى و سراسرى، بطور روزانه مقالات و تحليلهايى در اين زمينه به چاپ مى‌رساند که البته اين حجم عظيم انرژى سياسى و تبليغاتى، موضوع عجيبى نيست. نکته بسيار مهم انتخابات امسال شباهت‌ها و تفاوتهاى اساسى اين انتخابات با انتخابات سال ۱۹۸۴ رونالد ريگان است. شباهتها:
۱. جرج‌ بوش پسر و رونالد ريگان هر دو از بخش مدرن ولى بسيار محافظه‌کار (موسوم به New Conservative ) حزب جمهورى‌خواه محسوب مى‌شوند.
۲. هر دو به شدت تحت نفوذ اطرافيان (خصوصا معاونين بسيار کارکشته) خود هستند: در مورد ريگان، جرج بوش پدر و در مورد بوش ديک چنى.
۳. هر دو نفر با تکيه بر يک فاجعه ملى موفق به جلب حمايت مردم شدند. در مورد ريگان، بحران گروگانگيرى و در مورد بوش ۱۱ سپتامبر.
۴. هر دو با تکيه بر وجود "دشمن مخوف" (در مورد ريگان، کمونيسم و در مورد بوش تروريزم)، به بسط روحيه نظاميگرى و ايجاد محدوديت در آزاديهاى اجتماعى پرداختند.
۵. هر دو از ادبيات مذهبى استفاده سياسى مى‌کنند که در جامعه بسيار مذهبى آمريکا خريداران بسيار دارد.

ولى آنچه که باعث مى‌شود نتيجه انتخابات امسال بسيار غير قابل پيش بينى باشد (در واقع احتمال برنده شدن دمکراتها زياد شود) در تفاوتهاى اين دو است:
۱. رقيب دمکرات ريگان (والتر مانديل) علاوه بر اين که معاون کارتر شکست خورده بود، داراى پشتيبانى قابل توجه حزبى نبود بطوريکه در بسيارى از ايالتهاى شمالى (که بطور کلاسيک دمکرات به حساب مى‌آيند) ريگان برنده شد. در صورتى که جان کرى، بر عکس ال گور، از منتقدان مسايل اخلاقى کلينتون است و در عين حال تمامى کانديداهاى حزب دمکرات از او پشتيبانى کرده‌اند.
۲. در دوره ريگان باتوجه به فضاى بسته جامعه جهانى دوران جنگ سرد، براى مشکلات اقتصادى راه حل‌هاى مقطعى و منطقه‌اى قابل تصور بود. در صورتى که امروزه با توجه به جهانى‌شدن و مسايل مربوطه و ضعف بسيار شديد تيم جرج بوش در برخورد با آن اين مشکلات مانع عظيمى در برابر جرج بوش و تيمش به حساب مى‌آيند.
۳. در زمان ريگان، "دشمن مخوف" و راه مقابله با آن از نظر مردم آمريکا، عموما پذيرفته شده بود ولى امروزه با وجودى که مردم با تبليغات دولتى در مورد وجود "دشمن مخوف" موافقند ولى به نظر مى‌آيد که راه مقابله با آن (خصوصا حمله به عراق) را نپسنديده‌اند.

در نتيجه شکست جرج بوش در انتخابات آذر ماه آينده بسيار محتمل به نظر مى‌رسد. مگر آن که حادثه "غيرمترقبه" ديگرى از نوع يک عمليات تروريستى بزرگ يا دستگيرى بن‌لادن پيش بيايد.جالب اينجاست که در ادبيات سياسى آمريکا، به اين حوادث "غير مترقبه" (که معمولا در سال انتخابات پيش مى‌آيند) October Surprise گفته ميشود!