اثرات افزايش قيمت نفت
_______________
آرمين راد
قيمت نفت در طول تاريخ هيچگاه به 50 دلار نرسيده بود. اين شوکى که به جامعهى جهانى وارد شده است هم در کوتاه مدت و هم در دراز مدت اثراتى بر اقتصاد محلی و جهانی خواهد گذاشت. من آن قدر در اين زمينه تخصص ندارم که تحليل جامعى را از اين اثرات ارائه کنم، اما جملات زير به نظرم قابل طرح است:
- رشد اقتصادی کشورهای پيشرفته به علت وابستگى بيشتر به منابع انرژى و واردکننده بودن نفت کاهش میيابد و اين باعث افزايش بىکاران خواهد شد.
- کشورهاى صادرکنندهى نفت در کوتاه مدت دلارهای نفتی فراوانی را به جيب خواهند زد. از آن جايى که اين کشورها عمدتا از کشورهاى درحالتوسعه هستند و برنامهریزی دقیق به علت عدم ثبات سياسى، اقتصادى و اجتماعى ممکن نيست نخواهند توانست از اين درآمد در جهت سرمايهگذارىهاى پايهاى استفاده کنند. ضمنا قسمتى از درآمدشان صرف جبران افزايش قيمت کالاها در بازارهاى جهانى مىشود.
- رشد اقتصادى دنيا کم خواهد شد و اين در دراز مدت به ضرر همه خواهد بود والبته ممکن است تا حدودی رشد مهاجرت به کشورهای توسعهيافته را بکاهد.
- افزايش ارزش ارز کشورهاى درحالتوسعه در مقابل دلار تمايل به افزايش واردات را افزايش و قدرت صادرکنندگان کالا در بازارهای جهانی را کاهش خواهد داد.
- اين وضعيت نمىتواند براى مدت طولانى ادامه داشته باشد. بدون شک آمریکا برای رفع مشکل اقدام خواهد کرد و اين اقدامات از فشار بر اوپک برای افزايش توليد تا تمهيداتى براى کاهش تنشها در مناطق جنگى و يا خروج نيروها را شامل خواهد شد. اگر آمريکا از اين کارها سرباز زند تمام دنيا مجبور است تاوانش را پس بدهد.
- براي كاهش قيمت نفت تمركز بر عراق، نيجريه و روسيه لازم است. ظرف روزهاي آينده علاوه بر رايزنيهاي سياسي پشت و روي پرده، شاهد افزايش قابلملاحظهي اخبار در مورد اين سه (به خصوص دو تاي آخر) و مسايلي مثل اعتصاب و افزايش قيمت بنزين در نيجريه خواهيم بود.