من به عشق تو مقاله مي‎دهم!
تحليلي بر عواقب جنبش نرم‏افزاري هياتي
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمين راد

يكي از اصول لازم و تفكيك‏ناپذير پروژه‏ي علمي تخيلي برنامه‏ي بيست ساله‎ي ايران و يا افق كشور در سال 1400 تقويت نهاد علم يعني دانشگاه است و افزايش كيفي و كمي خروجي‎ اين نهاد كه همان نرم‎افزار و مغزافزار است در اين ميان اهميت ويژه‎اي دارد. اين نكته كه آيت‏الله خامنه‎اي به جنبش نرم‏افزاري اشاره مي‎كند نشان از آن دارد كه اهميت آن را دريافته است و يا حداقل كساني هستند كه اين اهميت را براي ايشان يادآور شده‎اند. متاسفانه در اين مورد يعني در مورد مهد علم و انجام سيستماتيك‎ترين و علمي‎ترين كارها باز هم انتظار داريم به صورت هياتي حركت كنيم و جواب‎هاي خوب بگيريم.
نرم‎افزار توليدي در علوم مختلف در درجه‎ي اول به صورت مقاله منتشر مي‎شود. در علوم فني مشكل اساسي عقب‎ماندگي صنايع و وارداتي بودن و عدم سرمايه‎گذاري خارجي هم‏چنان پابرجاست. البته تعداد مقالات واقعا افزايش يافته است اما يك سوال بزرگ هنوز بي‎پاسخ است و آن هم اين است كه اين مقالات كدام مشكل را در صنعت اين مملكت حل مي‎كند؟ به جرات مي‎توان گفت كه بيش از 90 درصد مقالات توليدي داخل كشور كه در موارد متعددي با استانداردهاي جهاني انطباق دارند و در كنفرانس‎ها و ژورنال‏هاي معتبر پذيرفته مي‎شوند به هيچ وجه ربطي به مسايل اساسي صنعت و مشكلات تكنولوژيكي ايران ندارند. ما نرم‎افزار توليد مي‎كنيم اما براي صنعت دنيا و نه ايران.
در مورد علوم انساني مساله اسف‏بارتر است و اگر در علوم فني مشكل عدم وجود سيستم براي ارتباط مناسب بين دانشگاه و صنعت و هم‎چنين دورافتادگي از بازارهاي جهاني است در علوم انساني بيش‎تر مسايل مهم در آن سوي خطوط قرمز قرار دارند و اصولا حرفي در مورد آنان نمي‎توان زد. حتي انجام كارهاي آماري ميداني كه ساده‎ترين نوع تحقيق در اين زمينه است نيز مشكلات فراواني براي انتشار نتايج دارد و دست‏كم در يك مورد ديديم كه به همين بهانه چه بلايي بر سر عبدي و هم‎كاران آوردند. انتظار توليد علم از مغزي كه در زنجير است جز از چشم‏هاي كور و انسان‏هاي ناآشنا با علم و دانش برنمي‎آيد. آيت‎الله خامنه‎اي به علت عدم شناختي كه با كار تحقيقات هم در زمينه‏ي فني و هم در زمينه‏ي علوم انساني دارند نه تنها صلاحيت اظهار نظر در اين مورد را ندارند بلكه با تصميم‎گيري‏هاي غلط و سياست‎هاي كلي متناقض، خود از عوامل مهم عدم رشد علمي كشور به شمار مي‎روند.
پيش‎رفت‎هايي كه در زمينه‎هاي محدودي در كشور ديده مي‎شود حاصل سرمايه‎گذاري‎هاي مقطعي و عمدتا دولتي است كه البته با كار هياتي و ايثارگرانه‎ي دانشمندان اين مملكت انجام مي‎شود. كاش آقايان اين توان را دليل بر مديريت خوب خود ندانند و بدانند كه خود حجاب خوداند و از ميان برخيزند.