گزينه چهارم! (پيشنهاد به کميته اقدام)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سيد سام الدين ضيائي
هنوز هم «انتخابات» تنها راه طرح استيفاي مطالبات سياسي مردم در جهان و دموکراسي که با سازوکار انتخابات محقق مي شود مناسب ترين روش براي احتراز از اشکال خشونت‌بار جابه‌جايى قدرت است. به نظر مي رسد در ايران نيز با توجه به بحراني بودن وضعيت اجتماعي و سياسي، ياس شديد و نفرت مردم از حاکميت و بدبيني تقريبا بي بازگشت آنان نسبت به اصلاح طلبان درون نظام، تنها راه پرهيز از خشونت و فرار از انقلاب، توسل به آراي مستقيم مردم است:
۱ ــ وادار کردن حکومت به برگزاري رفراندوم از راه هاي قانوني و تحت نظارت سازمان هاي بين المللي هر چند بهترين گزينه، اما دشوارترين و دست نيافتني ترين آنها در شرايط ثبات نسبي حاکميت است و با توجه به طرح چند باره آن از سوي احزاب و گروه هاي داخلي و نداشتن ضمانت قانوني و اجرايي از يک سو و نپذيرفتن حاکميت از سوي ديگر، بدون دخالت نيروهاي خارجي غير قابل دسترسي است.
۲ ــ تغيير قانون اساسي با برقراري شرايط برگزاري انتخابات آزاد نمايندگان قانونگزار هم از گزينه‌هاي دشوار ديگري است که به تازگي از سوي کمیته اقدام برای همه پرسی با نظارت نهادهای بین المللی برای تشکیل مجلس موسسان به منظور تدوین پیش نویس یک قانون اساسی نوین، مبتنی بر اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق های الحاقی آن، با راى آزاد مردم پيشنهاد و به فراخوان عمومي گذارده شده است. در اين مورد نيز به نظر مي رسد حاکميت با توجه به پيش بيني تقليل صريح و واگذاري سريع قدرت مطلق خود به ملت به آن تن در نخواهد داد.
۳ ــ شرکت مردم در انتخابات رياست جمهوري به شرط حذف فيلتر استصوابي شوراي نگهبان از راه هايي است که به سختي گزينه هاي پيشين مي نمايد. چه، شوراي نگهبان که تمام قدرت مافوق رهبري خود را از اين حربه دارد هرگز حاضر به تقديم آن به ملت نخواهد شد. اين مشکل اساسي در دو گزينه پيشين نيز به قوت خود باقي است .
۴ ــ به نظر مي رسد پيشنهاد شرکت در انتخابات رياست جمهوري آينده پس از استعفاي رياست جمهوري کنوني در پيشگاه ملت در آخرين لحظه‌هاي پيش از آغاز انتخابات و راي اعتراض آميز مردم براي تغيير قانون اساسي و حاکميت، نزديک تر و حداقل عملي تر از راه هاي پيشين باشد. هر چند امکان بروز بحران پس از اجراي گزينه چهارم غير قابل پيش بيني نيست اما به اين دليل قابل دسترسي تر است که تقديم استعفاي رياست جمهوري به مردم ضمن آن که آبروي برباد رفته رييس جمهوري را باز خواهد گرداند، (آن هم در آخرين لحظه ها و شرکت مردم در يک انتخابات حاضر و آماده) هر دو بي دخالت حاکميت و در موقعيتي بي بازگشت براي اقتدارطلبان قابل اجراست. مگر آن که حاکميت نيز به عنوان آخرين راه نجات خود به روش هاي خشونت آميز متوسل شود که بي شک اين بار ناگريز دخالت بيگانگان را در برخواهد داشت و کاش ــ هر چند بعيد به نظر رسد ــ تجربه افغانستان و عراق در ايران تکرار نشود!
يک نکته نيز يادآوري مي شود که اجراي گزينه هاي يکم تا سوم بي فشار و يا دخالت سازمان هاي بين المللي و کشور هاي قدرتمند جهاني در حال حاضر غير قابل دسترسي است و آن چه از شرايط کنوني جهاني بر مي آيد اين سازمان ها و کشورها هنوز به زمان چنين دخالت آشکاري نرسيده اند. مزيت گزينه چهارم حتي در صورت عدم موفقيت نيز حداقل زمان حمايت را نزديک خواهد کرد و در نتيجه شرايط گزينه هاي ديگر را هموار.
در همين راستا و در فرصتي که باقي است به «کميته اقدام براى همه پرسى» پيشنهاد مي شود با توجه به پيش بيني عدم يذيرش حاکميت براي برقراري شرايط رفراندوم قانون اساسي و نبود حاميان قدرتمند در شرايط کنوني جهانى، «گزينه چهارم» اين يادداشت را نيز به عنوان يک راه وصول غير مستقيم به هدف مورد بررسي قرار داده و با اشخاص حقيقي و حقوقي مربوط وارد مذاکره شوند.
